Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye ve Orta Doğu ülkelerinin kalkınmalarına katkıda bulunmak, özellikle fen bilimleri ve sosyal bilimler alanlarında uzman yetiştirmek üzere 15 Kasım 1956 tarihinde "Orta Doğu Yüksek Teknoloji Enstitüsü" adıyla eğitime başlamıştır. Üniversitemizin "Kuruluş ve Hazırlıkları Hakkındaki 6887 Sayılı Kanun" 29 Ocak 1957 tarihinde yürürlüğe girmiştir. ODTÜ'yü özel statüsüne ve tüzel kişiliğine kavuşturan 7307 sayılı "Kuruluş Kanunu" ise 27 Mayıs 1959 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Türk yüksek öğrenim sistemine birçok yenilik getiren ve çağdaş eğitimin öncüsü olan Orta Doğu Teknik Üniversitesi ilk yıllarını Kızılay'da Müdafaa Caddesi'nde Emekli Sandığı'na ait küçük bir bina ile TBMM arkasında bulunan barakalarda geçirdikten sonra, 1963 yılında ülkemizin ilk yerleşkesi olan bugünkü yerine taşınmıştır. İlk olarak 1956 yılında Mimarlık Bölümü öğretime açılmış, 1957 Bahar döneminde de Makina Mühendisliği Bölümü'nde öğretime başlanmıştır. 1957-1958 öğretim yılı başında Mimarlık, Mühendislik ve İdari Bilimler Fakülteleri kurulmuş, 1959 yılında da Fen Edebiyat Fakültesi'nin kuruluşu tamamlanmıştır. Eğitim Fakültesi ise 1982 yılında öğretime başlamıştır. Bugün, ODTÜ'de 41 lisans programının yürütüldüğü beş fakülte bulunmaktadır.

Üniversitemiz bünyesinde bulunan Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler, Enformatik, Uygulamalı Matematik ve Deniz Bilimleri Enstitülerinde ise 107 yüksek lisans ve 69 doktora  programı yürütülmektedir. Bu enstitülerden Deniz Bilimleri Enstitüsü İçel-Erdemli'de çalışmalarını yürütmektedir.

ODTÜ'de öğretim dili İngilizce'dir. Hazırlık sınıfı öğrencilerine İngilizce eğitimi Yabancı Diller Yüksek Okulu tarafından verilmektedir.

Kurulduğu günden bu yana geçen süre içerisinde bilimsel düzeyi, kültürel ve düşünsel boyuttaki ağırlığı ve nitelikli mezunları ile ülkemizin seçkin ve saygın kurumlarından biri haline gelen üniversitemizde bugün yaklaşık, 791 öğretim üyesi (Prof., Doç., Yrd.Doç.), 225 öğretim görevlisi, 1.273 araştırma görevlisi, 28.000'den fazla öğrenci bulunmaktadır. Toplam mezun sayısı ise 120.000'in üzerindedir.

Kuruluşundan bu yana ODTÜ'de görev yapan Rektörler:

İsim ve Soyad Görev Süreleri
1 Prof. Dr. Turhan FEYZİOĞLU 17.08.1960-08.02.1961
2 Prof. Dr. Seha MERAY 23.02.1961-05.08.1961
3 Kemal KURDAŞ 20.11.1961-30.11.1969
4 Prof. Dr. Erdal İNÖNÜ 11.09.1970-09.03.1971
5 Em.Gen. Şefik ERENSÜ 04.06.1971-23.03.1972
6 Prof. Dr. İsmet ORDEMİR 01.04.1972-01.04.1974
7 Prof. Dr. Tarık SOMER 01.04.1974-04.04.1976
8 Prof. Dr. Ilgaz ALYANAK 05.04.1976-12.02.1977
9 Prof. Dr. Hasan TAN 14.02.1977-05.10.1977
10 Prof. Dr. Nuri SARYAL 05.10.1977-25.06.1979
11 Prof. Dr. Mehmet KICIMAN 25.06.1979-31.07.1982
12 Prof. Dr. Mehmet GÖNLÜBOL 01.08.1982-31.07.1987
13 Prof. Dr. Ömer SAATÇIOĞLU 01.08.1987-19.08.1992
14 Prof. Dr. Suha SEVÜK 20.08.1992-06.08.2000
15 Prof. Dr. Ural AKBULUT 07.08.2000-05.08.2008
16 Prof. Dr. Ahmet ACAR 06.08.2008-28.07.2016
17 Prof. Dr. Mustafa Verşan KÖK 29.07.2016-Halen devam etmektedir.